اثر اندازه ذرات علوفه یونجه و مکمل روغن سویا بر مصرف خوراک، قابلیت هضم، فعالیت جویدن، نرخ عبور و توزیع ذرات محتویات شکمبه ای در گوسفند

چهار رأس گوسفند زل دو ساله فیستوله دار با وزن 2 ± 28 کیلوگرم در قالب یک طرح مربع لاتین تکرار شده 4×4 در چهار دوره 32 روزه (14 روز عادت ­ دهی و 18 روز نمونه گیری) برای بررسی اثرات دو اندازه ذرات علوفه یونجه (بلند و ریز) و دو سطح روغن سویا (صفر و 4 درصد) بر قابلیت هضم، فعالیت جویدن، نرخ عبور و توزیع اندازه ذرات شکمبه ای که با چهار جیره کاملاً مخلوط با نسبت علوفه به کنسانتره 40 به 60 در دو وعده مساوی در ساعات 8 صبح و 20 بعد از ظهر در حد نگهداری تغذیه شدند مورد استفاده قرار گرفت. شکمبه دامها در 3، 5/7 و 12 ساعت پس از تغذیه به طور دستی تخلیه و محتویات شکمبه به دو فاز جامد و مایع جدا شد. در هر یک از دوره ­ ها، با استفاده از ndf یونجه آغشته به کروم، نرخ عبور فاز جامد محتویات شکمبه تعیین شد. قابلیت هضم ظاهری ماده خشک، آلی و مواد مغذی، زمان مصرف خوراک، زمان نشخوار و کل فعالیت جویدن تحت تأثیر تیمارها قرار نگرفت. تیمار حاوی یونجه بلند بدون افزودن روغن کمترین نرخ عبور مواد جامد و بالاترین زمان ماندگاری شکمبه­ای را نشان داد، اما نرخ عبور و زمان ماندگاری شکمبه­ای بین 3 تیمار دیگر معنی­دار نبود. با کاهش اندازه ذرات علوفه یونجه نرخ عبور مواد جامد و زمان ماندگاری شکمبه ­ ای به ترتیب افزایش و کاهش یافت. در تیمار حاوی یونجه بلند با افزودن روغن نرخ عبور مواد جامد و زمان ماندگاری شکمبه ­ ای به ترتیب افزایش و کاهش یافت. در 3 ساعت پس از تغذیه ماده خشک غیر قابل عبور و ماده خشک قابل عبور تحت تأثیر تیمار قرار نگرفت. در 5/7 ساعت پس از تغذیه با کاهش اندازه ذرات علوفه و افزودن روغن، ماده خشک غیر قابل عبور 44/11 درصد افزایش و ماده خشک قابل عبور از شکمبه 63/11 درصد کاهش یافت. در 12 ساعت پس از مصرف خوراک با کاهش اندازه ذرات علوفه و افزودن مکمل روغن، ماده خشک غیر قابل عبور از شکمبه افزایش یافت. انتظار می­رفت کاهش اندازه ذرات ماندگاری مواد جامد و فعالیت جویدن را کاهش دهد اما مکمل­سازی روغن سبب جبران اثر اندازه ذرات شد که نهایتاً نتایج مشابهی ایجاد کرد. کاهش اندازه ذرات علوفه یونجه و مکمل سازی روغن در جیره در جهت توزیع مناسب اندازه ذرات شکمبه یا تشکیل سقف شکمبه­ای نسبتاً پایدار عمل کرده است.